Rugpijn – Wat is het, en wat kan jij er aan doen!
Datum: 05-10-2020
Leestijd: 15 minuten
Samengevat - Rugpijn
Rugpijn is vaak niet specifiek (95% van alle gevallen) en vaak onschuldig.
Rugpijn kan soms plotseling opkomen, maar soms ook langzaam en sluipend.
Het belangrijkste is om in beweging te blijven. Milde bewegingen zijn vaak erg behulpzaam.
Ga zoveel mogelijk door met de dagelijkse activiteiten.
Voorkom dat je langdurig in dezelfde houding zit.
Ervaar je stress? Probeer hier dan grip op te krijgen.
Probeer niet teveel aandacht te geven aan de klacht.
Deel 1: Waarom heb ik rugpijn?
Rugpijn. Het kan erg vervelend zijn wanneer je er last van hebt. Toch is rugpijn veel voorkomen en vaak onschuldig. Ook wanneer de rugpijn heftig is, mogelijk zelfs voelt als een plotselinge stekende pijn, is deze vaak onschuldig. In dit artikel behandelen wij vanuit SPARK wat rugpijn daadwerkelijk is, hoe je rugpijn kunt (laten) onderzoeken, maar vooral wat je met rugpijn kan doen.
Wat is rugpijn?
De meeste mensen ervaren rugpijn in de onderrug. Het gebied waar de rugpijn dan vaak voorkomt is dan vanaf het stuitje of de achterzijde van het bekken tot halverwege de rug. Soms bevindt de rugpijn zich meer aan de linker of de rechter kant, of juist specifiek in het midden van de rug. Dit verschilt vaak per persoon. 60% tot 90% van de westerse bevolking ervaart minimaal één keer in het leven lage rugpijn.Rugpijn wordt in de medische wereld vaak verdeeld onder twee soorten rugpijn: Specifieke- en Aspecifieke lagerugpijn.
Specifieke Rugpijn
Specifieke lagerugpijn is de rugpijn die het minst voorkomt. Bij ongeveer 5% van alle mensen die rugpijn ervaart, wordt de rugpijn gezien als specifiek. Er is sprake van specifieke rugpijn wanneer er daadwerkelijk iets is beschadigd aan de rug. Over het algemeen beschadigd een onderrug niet zo snel. Dit klinkt erg tegenstrijdig met wat de medische wereld vaak uitlegt aan patiënten, maar een onderrug is een van de sterkste mechanismes in het lichaam en gaat dus niet zo snel kapot.
Aspecifieke Rugpijn
Aspecifieke rugpijn is de meest voorkomende vorm van rugpijn. 95% van alle gevallen rugpijn is aspecifiek. De term aspecifiek houdt in dat de rugpijn niet gekoppeld kan worden aan schade van een deel van de onderrug. Aspecifieke rugpijn kan soms plotseling opkomen, maar kan er ook langzaam insluipen. De pijn is vaak zeurderig, maar kan ook als hevig of stekend worden ervaren. Er is vaak sprake van een gevoel van stijfheid bij bijvoorbeeld langer achter elkaar zitten. Ook kan het zijn dat de pijn erger wordt bij het maken van bepaalde bewegingen. Soms kan de pijn uitstraling geven naar één of beide benen. Vroeger werd deze uitstraling ook wel ischias genoemd.
Iedereen ervaart symptomen van rugpijn anders. Vaak is er sprake van een combinatie van meerdere symptomen die hierboven zijn beschreven. De meeste aspecifieke rugpijn gaat vanuit zichzelf over binnen een periode van 6 weken
Wat zijn de oorzaken van rugpijn?
Er kunnen verschillende oorzaken zijn voor rugpijn. Vaak is het zo dat de rugpijn word veroorzaakt door een combinatie van omstandigheden. Enkele oorzaken kunnen zijn:
- Inactiviteit, oftewel, te weinig lichaamsbeweging
- Overbelasting van de spieren van de onderrug door bijvoorbeeld zwaar lichamelijk werk of teveel sport
- Overgewicht
- Hoge mate van stress
- Slaaptekort (en daardoor minder belastbaar)
- Negatieve ervaringen die gepaard gingen met rugpijn
Een aantal mythes over rugpijn
Hier zijn een aantal onwaarheden over rugpijn die helaas veel voorkomen. Wij belichten hier enkel maar 2 mythes, maar omdat wij dit onderwerp vanuit SPARK erg belangrijk vonden, hebben wij een volledig artikel gewijd aan de meestvoorkomende onwaarheden over rugpijn. Deze mythes zorgen enkel en alleen maar voor foutieve informatie waardoor mensen langer klachten blijven ervaren. Wij vinden dat dit anders moet, vandaar het artikel.
‘’Rugpijn komt vaak voor omdat ik een zwakke rug heb.’’
Een zwakke rug is eigenlijk iets wat veel mensen geloven dat zij dat hebben, maar wat niet waar is. Wanneer een orthopeed, een huisarts of een andere zorgprofessional uitlegt hoe een rug anatomisch in elkaar zit, wordt er vaak een plaatje of een bot model bijgepakt van de wervels met de tussenwervelschijven. Nu is het waar dat dit inderdaad onderdelen van je rug zijn. Wat er echter vaak niet wordt bij verteld is dat deze wervels bij elkaar worden gehouden door enorm sterke delen van bindweefsel (ligamenten). Deze bindweefsel delen liggen over de wervels heen en houden de wervels dicht bij elkaar. Daarover liggen dan weer je spieren, wat er een hoop zijn, die dan voor stuk weer zorgen voor de beweeglijkheid van je rug.
‘’Rugpijn komt omdat ik een verkeerde beweging heb gemaakt’’.
Als fysiotherapie team van SPARK kunnen wij gerust zeggen dat verkeerde bewegingen niet bestaan. Het is alleen zo dat sommige mensen bepaalde bewegingen niet goed uit kunnen voeren doordat ze deze bewegingen normaal weinig maken, of omdat mensen een matige basisconditie hebben. Hierdoor zijn mensen vaak niet gewend om bepaalde bewegingen te maken, waardoor deze voor het lichaam onwennig aanvoelen. Deze onwennigheid, in combinatie met mogelijk andere factoren zorgen er dan voor dat je rugpijn ervaart. Het ligt dus niet of een beweging goed of fout is, maar aan of jij in staat bent om bepaalde bewegingen op een goede manier te maken.
Wat betekent het als ik uitstraling of tintelingen heb?
Uitstraling betekent dat je pijn of gevoelssensaties hebt door bijvoorbeeld je been of je rug wat samengaat met de rugpijn. Uitstraling is, net als de rugpijn vaak onschuldig. Deze trekt dan ook vaak weg wanneer de rugpijn verminderd. De uitstraling kan zich voordoen als een gebied van pijn rondom de specifieke locatie van de rugpijn heen. Wanneer de pijn bijvoorbeeld naar het been toe gaat, komt dit vaak door de gevoeligheid van bepaalde spieren die met de rugpijn te maken hebben. Dit noemen ze in de medische wereld ‘’referred pain’’.
Iets wat niemand wil horen: Hoe jouw psychologie van invloed is op je rugpijn
Psychologie en lichamelijke pijn gaan over het algemeen in de westerse maatschappij niet altijd goed samen. Wanneer je als fysiotherapeut begint over psychologie, dan krijg je al snel de gedachte ‘’maar ik ben toch niet gek’’. Toch is het zo dat jouw psychologie altijd invloed heeft of je fysieke klacht. Enerzijds is dit voor een deel afkomstig van stress. anderzijds is het zo dat je lichaam pijn ziet als een waarschuwingsmechanisme. Wanneer er dus een ‘’situatie van gevaar’’ is, kan je lichaam een pijnsignaal inschakelen om ervoor te zorgen dat je meer op gaat letten op wat je doet.
Dit zijn erg kortzichtige verklaringen, maar de onderwerpen pijn en psychologische betrokkenheid zijn erg complex. Hierover hebben wij dan ook een een apart artikel geschreven.
Deel 2: Hoe onderzoek je rugpijn?
Rugpijn onderzoeken kan op verschillende manieren. Hieronder leggen wij enkele onderzoeksmethoden uit, samen met welke wel of niet aan te raden zijn.
CT-scan, Röntgenfoto of een MRI-scan
Het uitvoeren van beeldvormend onderzoek (CT-scan, Röntgenfoto of een MRI-scan) wordt over het algemeen afgeraden bij het onderzoeken van rugpijn. Dit is omdat beeldvormend onderzoek vaak geen bruikbare informatie oplevert.
Veel mensen hebben iets afwijkends in de anatomie van de rug. Dit is omdat iedereen anders is, waarmee de kans groot is dat er wat afwijkingen te zien zijn aan je rug. Er is bijna nooit een samenhang tussen de pijn die je ervaart en de afwijkingen die te zien zijn op de foto. Daarnaast heeft een foto of een scan geen invloed op het versneld verminderen van je klachten. Ook worden mensen vaak onnodig behandeld tegen de rugpijn, die net zo goed was overgegaan met gematigde lichaamsbeweging.
Fysiotherapeutisch onderzoek
Een fysiotherapeut kan over het algemeen beter onderzoeken waar de rugpijn vandaan komt dan een huisarts of een orthopeed. Dit omdat een fysiotherapeut beter geschoold is om te kijken naar welke bewegingen zorgen voor de rugpijn. De therapie die het meeste helpt bij aspecifieke lage rugpijn is lichaamsbeweging. Een fysiotherapeut kan daar specifiek op sturen en kan, samen met jou, een beweegplan opstellen om ervoor te zorgen dat de rugpijn verminderd. Ook kan een fysiotherapeut met jou overleggen welke andere factoren er betrokken kunnen zijn bij de rugpijn, zodat de therapeut ook hierbij sturing kan bieden.
Onderzoek door de Huisarts
Onderzoek bij de huisarts is vaak nodig wanneer de fysiotherapeut de klachten niet vertrouwd. Dit is wanneer er sprake is van bijvoorbeeld een schietende uitstraling, of wanneer het patroon van de rugpijn erg overeenkomt met dat van een specifieke vorm van rugpijn. Dan is het wél nodig om een beeldvormend onderzoek in te zetten als onderzoeksmethode. De huisarts is hiervoor dan een tweede beoordelaar van de klachten eventueel een doorverwijzer.
Niet juiste diagnoses van rugpijn
Wanneer de rugpijn aspecifiek is, kunnen de diagnoses van zorgverleners behoorlijk uiteen liggen. Je gaat voor je rugpijn naar 3 verschillende therapeuten, en je krijgt dan ook 3 verschillende diagnoses. Enerzijds is dit vervelend, want het is hiermee duidelijk dat sommige therapeuten niet goed nadenken over je klacht. Anderzijds is het zo dat de wetenschap heeft aangetoond dat de specifieke vorm van therapie niet eens heel veel uitmaakt als het aankomt op het verminderen van je rugpijn. Daarom kan elke vorm van therapie wel helpen, omdat je lichaam over het algemeen goed reageert op lichaamsbeweging. Baat het niet, dan schaad het niet.
Deel 3: Hoe kom ik van mijn rugpijn af?
Omdat de oorzaken erg uiteen liggen is het moeilijk om een concrete aanpak voor jouw klachten te geven. Het is daarom verstandig om bij aanhoudende rugpijn langs te gaan bij een fysiotherapeut. Laat SPARK nou nét ook een fysiotherapie praktijk zijn, dus voor klachten kun je ons altijd een belletje geven 🙂
Ook zijn er een aantal dingen die je eerst zelf kunt proberen voordat je naar een fysiotherapeut toe gaat. Wij hebben een rijtje voor je samengesteld.
Wat kan ik zelf doen aan mijn rugpijn?
Blijf bewegen! Ga buigen, strekken, wandelen, yoga, draaien. Maak milde bewegingen die voorkomen dat de rug onnodig stijf gaat worden. Het kan even duren, maar na een paar dagen van mild bewegen worden de klachten aanzienlijk minder.
Voorkom dat je langdurig in dezelfde houding zit.
Ga zoveel mogelijk door met je dagelijkse activiteiten. Probeer het dagelijkse leven zoveel mogelijk op te pakken, ondanks de pijn.
Ben je er bewust van dat je stress ervaart? Probeer deze dan te verminderen indien dit mogelijk is. ‘’Stress eens wat minder joh’’ is erg kortzichtig, dan begrijpen wij vanuit SPARK erg goed. Toch is het zo dat stress kan zorgen voor een verergering van de klachten. Hoe minder stress, hoe beter dus.
Probeer er niet teveel aandacht aan te geven met je gedachten. Hoe meer je denkt aan je pijn, hoe erger deze vaak wordt. Probeer de aandacht voor de pijn dus gematigd te houden.
Wat kan de fysiotherapeut doen aan mijn rugpijn?
Afhankelijk van de oorzaak van de rugpijn kan een fysiotherapeut helpen bij een snelle vermindering van de klacht. Massage of specifieke oefentherapie zijn hierbij de meest aan te raden vormen van therapie. Praten met een fysiotherapeut kan ook veel inzicht bieden. Deze kan je namelijk inzichten geven die je zelf mogelijk nog niet had over je klacht. Leefstijl- of gedragsverandering kan ook worden gestuurd door een therapeut.
Bij SPARK zien wij erg goede resultaten bij onze behandelingen voor mensen met rugpijn. Vaak, wanneer er specifieke spieren betrokken zijn bij de klacht, kunnen wij deze spieren behandelen waardoor de klachten tijdelijk minder worden. Echter zit de échte kracht van goede fysiotherapie in het begeleiden van de cliënt bij de klachten, gericht op een aanpak die waardevol is voor op de lange termijn. Naar de fysiotherapeut gaan helpt vaak, maar hoe minder dit nodig is, hoe beter. Uiteindelijk gaat het erom dat jij zelf in staat bent om de rugpijn onder controle te hebben.
One Response
Mooi stuk Robin! Al roept het ook wat extra vragen op over mijn persoonlijke situatie ;-). Hebben we weer wat gespreksstof in de gym.